Gebelikte Sabah Rahatsızlığı Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Oksitosin nedir?
27 Kasım 2019
Hamilelikte İbuprofen Kullanmak Bebeğin Doğurganlığına Zarar Verir mi?
3 Aralık 2019

Gebelikte Sabah Rahatsızlığı Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Anne olmaya çalışıyorsanız hamilelikte yaşanan sabah bulantılarının hamile kalmanın işaretçisi olduğunu biliyorsunuzdur. Kadınların yaklaşık yüzde 70 ila yüzde 80’lik kısmının hamile kaldıkları zaman sabahları mide bulantısı ve kusma yaşamaktadır. Bu durumun hamilelikte salgılanan hormonlardan kaynaklandığı düşünülmektedir. Hamilelik bulantısı yaklaşık 6 haftalık hamileyken başlar ve 14. haftaya gelindiğinde son bulur. Ancak bazı kadınlarda mide bulantıları hamileliğin ilerleyen aylarında hatta tüm hamilelik boyunca da görülebilmektedir. 

Her ne kadar hamilelik bulantısının genelde sabah yaşandığı gibi bir algı varsa da bu durum gün içinde farklı zamanlarda da görülebilmektedir. Hali hazırda hamileyseniz ya da hamile olup olmadığınızı merak ediyorsanız hamilelikte yaşanan sabah bulantıları hakkında bilgi sahibi olmanız faydalı olacaktır.

Hamilelik Bulantısının Nedenleri

Hamilelik bulantısının kesin bir sebebi bulunmamaktadır. Hamileliğin ilk trimesterinde yaşanan hormonal değişimler genel olarak bulantıya neden olmaktadır. Kan şekerinin azalması da sabah bulantılarının sebeplerinden bir tanesidir.

Aşağıdaki durumlar hamilelik bulantısının kötüleşmesine neden olabilmektedir:

  • İkiz ya da üçüz gebelik yaşıyor olmak
  • Aşırı yorgunluk
  • Duygusal stres
  • Sık seyahat etme

Sabah bulantıları hamilelikten hamileliğe farklılık gösterebilmektedir. Bir hamileliğinizde yoğun bulantılar yaşarken diğer hamileliklerinizde sabah bulantılarını hafif bir şekilde atlatabilirsiniz.

Hamilelik bulantıları ne zaman başlar?

Gebelikte sabah rahatsızlığı

Hamilelikte görülen mide bulantısının genelde sabahları yaşandığı düşünülse de bu pek de doğru değildir. Hamile olduğunuz zaman günün farklı zamanlarında mide bulantısı ve kusma yaşayabilirsiniz. Günün farklı zamanlarında bu bulantılar gelip geçici olabilmektedir.

Normalde hamilelik bulantısı genel olarak yataktan kalkıldığı an başlar. Ancak pek çok annenin yaşadıkları bu bulantıyı tarif etme biçimleri farklı olmaktadır. Kimi hamileler mideleri bulanır bulanmaz kusmaya başlarken kimilerinin ise bütün gün midesi bulanmaya ve bazı koku ve yiyeceklerden etkilenmeye devam eder.

Hamilelik bulantısı genel olarak hamileliğin 6. haftasında başlamaktadır. Bazı kadınlarda ise bu bulantılar daha erken olmakta ve 4. haftadan itibaren başlayabilmektedir. Normalde hamileliğin dördüncü haftası, hamile olmasaydınız adet görmeniz gereken zamana denk gelir. Hamileliğin anlaşılması ise genelde beşinci ya da altıncı haftayı bulabilmektedir.

Sabah bulantıları 6. haftada başlarken en şiddetli olduğu zaman ise genelde 9 ve 10. haftalar olmaktadır. 12 ve 14. haftalara gelindiğinde ise bulantılar genelde son bulur.

Hamilelik bulantıları ne zaman sona erer?

Hamilelik bulantısı yaşıyorsanız bu bulantıların geçeceği günü iple çekiyor olabilirsiniz. Çoğu anne adayında bu bulantılar ikinci trimesterin başlamasıyla yani 12 ila 14. haftalar arasında son bulmaktadır. Bu süre uzasa da çoğu annenin bulantıları en geç 16 ila 20. haftalar arasında son bulmaktadır. Ancak kadınların yaklaşık yüzde 10’unda bu bulantılar bütün hamilelik boyunca devam edebilmektedir.

Bazen ise hamileliğin ikinci trimesterinde geçen bulantılar bebeğin büyümesi ve mideye baskı yapmasıyla üçüncü trimesterde tekrar başlayabilmektedir.

Sabah bulantıları ikiz durumunda farklı mıdır?

Gebelikte sabah rahatsızlığı

İkiz gebelik durumunda bulantıların daha erken başladığı gibi bir düşünce yaygın olsa da bu doğru değildir. Hamilelik bulantıları ikiz gebelik durumunda daha erken başlamamaktadır. Ancak ikiz bebeklere hamileyseniz bulantılarınız başladığı zaman daha şiddetli olabilir.

Bulantıların nedeninin hamilelikte salgılanan ve plasenta tarafından üretilen progesteron ve HCG hormonları olduğu düşünülmektedir. Bu hormonların bulantılardan sorumlu olduğu düşünülmektedir.

İkiz gebelik yaşıyorsanız bu hormonların daha yüksek seviyelerde olma şansı vardır. Bu durum da sabah bulantılarınızın daha şiddetli olmasına neden olabilir.

Hamilelik bulantısı tehlikeli midir?

Hamilelik bulantısı her ne kadar rahatsızlık verici olsa ve günlük hayatınızı etkilese de siz ve bebeğiniz için genelde bir zararı bulunmamaktadır. Hatta yaşanan bu bulantı sağlıklı bir plasentanın geliştiğine ve hamileliği destekleyen hormonların sağlıklı bir şekilde gelişmesinin göstergesi olabilmektedir.

Hamile kadınların çok az bir kısmı hamilelik bulantısının çok daha ciddi bir formu olan hiperemezis gravidarum denen durumu yaşamaktadır. Bu durumda şiddetli ve kontrol altına alınamayan mide bulantıları ve kusma yaşanabilir ve bunun sonucunda da kilo kaybı, elektrolit dengesizlikler, gıdasızlık ve susuz kalma gibi durumlar ortaya çıkabilmektedir. Tedavi edilmediğinde ise sizin ve bebeğiniz için tehlikeli olabilmektedir.

Eğer aşırı derecede kustuğunuzu düşünüyor ve yiyip içemiyorsanız, aynı zamanda da ateşiniz çıktıysa ve bir hafta içinde 3-4 kilo kaybettiyseniz, idrarınızın rengi koyulaştıysa bir an önce doktorunuza danışmanız gerekecektir. Bu sayede kusmanızı kontrol altına alabilir ve yediğiniz ve içtiğiniz besinlerden sizin ve bebeğinizin ihtiyacı olan şeyleri karşılayabilirsiniz.

Hiperemezis gravidarum nedir?

Hiperemezis gravidarum baş dönmesi, kusmai kilo kaybı ve elektrolit bozukluklarının görüldüğü bir rahatsızlıktır. Hafif derecede seyrettiğinde beslenme düzeninde değişiklikler, dinlenme ve anti asit ilaçlarla iyileşme sağlanabilmektedir. Ancak daha ciddi vakalarda genellikle anne adayının hastanede kalması ve gerekli sıvılar ile besinleri alması sağlanmalıdır.

Hiperemezis gravidarum, hamilelikte yaşanan bulantıya benzese de çok daha ciddi bir duruma işaret eder. Bu rahatsızlıkta mide bulantısına yoğum bir kusma eşlik eder. Mide bulantıları sürekli yoğun bir şekilde devam eder. Kusma sonucu vücut susuz kalabilir ve bu da ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Ayrıca kustuğunuz için yediğiniz şeyleri sindiremez ve gerekli besinleri alamazsınız.

Bu tarz belirtilerle karşılaşıyorsanız kendi başınıza ilaç kullanmamalı ve mutlaka doktorunuza danışmalısınız.

Gebelikte sabah rahatsızlığı

Mide bulantısı için neler yapılabilir?

Hamilelik bulantısı sağlıklı geçen bir hamileliğin belirtisi olsa da aylarca mide bulantısı yaşayıp bu konuda yardım almamak can sıkıcı olabilir. Bulantının altında yatan başka bir hastalık yoksa rahatlamak için şunları yapabilirsiniz:

  • Küçük ve sık öğünler şeklinde beslenmek (Hamilelik bulantısı çok dolu ya da çok boş mide ile daha kötü yaşanmaktadır.)
  • Yemenizde daha çok proteinlere ve karbonhidratlara yer verin. Yağlı ve ağır yiyeceklerden kaçınmak
  • Zencefil çayı ya da naneli çaylar içmek ve zencefilli şekerler yemek
  • Gün içinde küçük yudumlar halinde bol bol sıvı tüketmek
  • Sabahları yataktan kalkmadan kraker atıştırmak
  • Güçlü ve keskin kokulardan uzak durmak
  • Sandviç, salata, meyve gibi pişirmek zorunda kalmayacağınız gıdalar tüketmek
  • Limonata içmek ya da limon suyu koklamak
  • Çok fazla sıcaklamaktan kaçınmak
  • Yürüyüş ve yüzme gibi egzersizlere devam etmek
  • Mümkün olunduğu her zaman dinlenmek

Yukarıda yer alan çözümler bulantınızı geçirmekte işe yaramazsa doktorunuza danışmayı ihmal etmemelisiniz. Doktorunuz B6 vitamini takviyesi ya da hamilelikte zararı olmayacak bulantıyı önleyici ilaçlar verebilir.

Bulantıdan ve kusmadan kaçınmak için şunlara dikkat etmelisiniz:

  • Yedikten sonra uzanmayın
  • Öğün atlamayın
  • Tedavi yöntemlerini araştırın
  • Pişmemiş ya da baharatlı gıdalardan kaçının
Gebelikte sabah rahatsızlığı

Hamilelik bulantısının olmaması hamilelik için kötü müdür? 

Eğer şanslıysanız hamilelikte sabah bulantıları yaşamayan yüzde 20-30’luk bir kısma dahilsiniz demektir. Ancak çevrenizdeki çoğu kadının bulantı yaşadığınıza şahit oluyor ve kendiniz bunu yaşamıyorsanız bu durumdan endişe duyuyor olabilirsiniz.

Hamilelik bulantısı yaşamamaktan dolayı endişe duyuyorsanız sizin dışınızda başka kadınların da hamilelikte bulantı yaşamadıklarının farkında olmanız faydalı olacaktır. Hamilelikte salgılanan hormonlar kimi kadınlarda hassas bir mideye sebep olurken kimilerinde de mide bulantısı daha fazla olabilmektedir.

Hamilelikte mide bulantısı yaşamamaktan ya da bulantıların aniden kesilmesinden endişe duyuyorsanız doktorunuza haber vermeniz gerekir. Bu sayede süreçte ters giden bir şeyler olup olmadığını ve her şeyin yolunda olduğu konusunda içiniz rahat olacaktır.

Hamilelik Bulantısı için Yapılabilecek Testler

Doktorunuz hamilelik bulantısının belirtilerine bağlı olarak sizin ve bebeğinizin sağlığının güvende olduğunu gözlemlemek adına bazı testler yapılmasını isteyebilir.

  • İdrar testi

İdrar testi ile vücudunuzun susuz kalıp kalmadığı anlaşılabilmektedir.

  • Kan testi

Doktorunuz bazı kan testleri isteyebilir:

  • Tam kan sayımı
  • Kapsamlı metabolik panel
  • Kapsamlı metabolik panel (Chem-20) ile kandaki elektrolitlerin ölçülmesi

Bu testler ile dehidrasyon, vitamin eksikliği ve anemi gibi durumlar saptanabilmektedir.

  • Ultrason

Ultrason ile ses dalgaları kullanılarak bebeğiniz görüntülenebilmektedir. Bu sayede doktorunuz bebeğinizin gelişimini gözlemleyebilmektedir.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.