Tüp Bebek Tedavisinde Lazer Uygulaması ( Embriyo Tıraşlama)

Kısırlık için İntrasitoplazmik Sperm Enjeksiyonu
25 Temmuz 2019
Ko- kültürlü Tüp Bebek Tedavisi
22 Ağustos 2019

Tüp Bebek Tedavisinde Lazer Uygulaması ( Embriyo Tıraşlama)

Doğal yolla gebe kalabilmek, istediği zamanda sağlıklı bir bebek dünyaya getirebilmek tabi ki de en çok istenen durumdur. Çiftler genellikle evlendikten sonraki birkaç sene içinde bebek sahibi olmak ister ve bunun için denemeler yapar. Ancak bazı çiftleri için doğal yolla bebek sahibi olmak mümkün olamayabiliyor. Günümüzün özellikle de şehir yaşamında kısırlık sorunu yaygın olarak görülen bir problemdir. Şöyle ki, günümüzde bebek sahibi olmak isteyen çiftlerin yaklaşık % 15’i doğal yolla gebelik elde edememekte, üremeye yardımcı tedavilere ihtiyaç duymaktadır. Ama kısırlık tedavisi sunan üremeye yardımcı tedavi yöntemleri de her geçen gün çok daha başarılı sonuçlar vermektedir.

Üreme tıbbındaki gelişmeler sayesinde, kadının ya da erkeğin üreme organlarıyla ilgili doğuştan gelen ya da sonradan oluşan bir anomaliler tedavi edilebiliyor, üreme hücrelerinin sayısı ya da kalitesi de çoğu zaman ekstra tedavilerle, ilaçlarla artırılabiliyor. Üremeye yardımcı tedavilerden özellikle de tüp bebek tedavisi ile imkansıza yakın kısırlık vakalarında bile, birer tane sağlıklı üreme hücresi olan çiftlerde bile gebelik elde edilebiliyor. Özellikle de tüp bebek tedavisini destekleyen ekstra uygulamalar sayesinde kısırlık sorunu olan çiftlerin çoğu çocuk sahibi olabiliyor. Bu ekstra uygulamalardan birisi olan “embriyo tıraşlama” da embriyonun rahme tutunma problemi olduğunda bunu ortadan kaldırabilmek için kullanılmaktadır.

Embriyo zarının zamanında yırtılması önemlidir!

Doğal yolla gebelik denemelerinde başarısız olduğundan üremeye yardımcı tedavilere başvuran ve birkaç kez tüp bebek tedavisi denediği halde başarısız olan çiftlere pek çok test, tahlil ve muayene yapılır ve başarısızlığın sebepleri araştırılır. Başarısız tüp bebek denemelerinden sonra gebelik şansını arttırmak için kullanılan tekniklerden birisi de embriyo tıraşlama yöntemidir. Mikroenjeksiyon, üremeye yardımcı tedavi tekniklerinden birisidir. Bu yöntemde kadının yumurta hücresine erkekten alınan sperm hücresi enjekte edilerek döllenme gerçekleştirilir. Bu şekilde oluşan embriyo anne adayının rahmine transfer edilir.

Kadının yumurta hücreleri en başından itibaren zona pellucida adı verilen elastik bir dış zar ile kaplıdır. Doğal yolla gebelikte döllenme olup oluşan embriyo rahme ulaşıncaya kadar, üremeye yardımcı tedavilerle gerçekleşen gebeliklerde ise döllenme işlemi esnasında ve embriyo anne adayının rahmine yerleşinceye kadar geçen süre içinde gelişmekte olan embriyonun çevresinde bu zar mutlaka bulunmaktadır. Zona pellucida adlı bu elastik dış zarın; bir yumurtanın birden fazla sperm tarafından döllenmesini engellemek, embriyonun ilk 4 günlük gelişimi sırasında içindeki hücrelerin bir arada kalmasını sağlamak ve 5. günde hücrenin yeterince gelişebilmesine imkan vermek şeklinde görevleri vardır. Yani bu zar aslında embriyonun sağlıklı bir gebelik için ihtiyaç duyduğu pek çok görevi yerine getiren çok önemli bir maddedir.

Zona pellucida adlı bu elastik dış zar sayesinde sorunsuz bir şekilde 5. güne kadar gelişerek gelen embriyonun artık bir zara ihtiyacı kalmaz. Sağlıklı bir gebelik oluşturabilecek bir embriyo rahme transfer edildikten sonra bu dış zarını yırtarak dışarı çıkar ve anne adayının rahim içi duvarına tutunur. Bu tutunma olayına da “yuvalanma (hatching)” denir. Sorunsuz bir şekilde rahim içi duvarına tutunan embriyo burada doğuma kadar gelişimini tamamlar. Normal gebelikler süreç bu şekilde işlerken, bazı tüp bebek tedavisi denemelerinde embriyo yeterince geliştiği ve tedavi ile ilgili her koşullar yolunda gittiği halde, embriyo bu dış zarı yırtamadığı için gebelik oluşmayabiliyor. İşte böyle vakalarda da gebelik elde edebilmek için embriyo tıraşlama, yani embriyonun zarın içinden çıkmasına yardım etme işlemi uygulanıyor.

Embriyo tıraşlama nedir?

embriyo traşlama

Bir üremeye yardımcı tedavi yönteminde, tüp bebek tedavisinde embriyonun rahim içine yerleştirilmesinin ardından embriyo bölünmeye ve büyümeye devam etmektedir. Büyüyerek belli bir ebada ulaşan embriyo kendini çevreleyen zarı, yani zona pellusidayı yırtıp endometrium olarak adlandırılan rahim içindeki dokuya yerleşir ve burada büyümeye devam eder. Böylelikle de gebelik sorunsuz bir şekilde ilerler.

Tüp bebek tedavisi denemelerinin bazılarında başarısızlığın önemli nedenlerinden birisi, embriyonun bu zarı yırtarak dışarıya çıkamaması ve rahim duvarına yerleşememesidir. Eğer embriyo kendiliğinden zardan kurtulamazsa rahim duvarına tutunamadığı için gebelik gerçekleşmez. Bazı vakalarda embriyo bu dış zarını yırtabilecek kadar güçlü olamayabiliyor, zardan dışarı çıkamayan embriyo rahme de tutunamadığı için gebelik başarısız olabiliyor.

Eğer embriyo zarının kalın olduğu tespit edilirse lazerle, kimyasal, mekanik yollarla embriyoya delik açılıyor ve bu işleme de “assisted hatching”, yani embriyo tıraşlama adı veriliyor. Embriyo tıraşlama işlemi dış zarı normalden kalın olan embriyoların rahim duvarına yerleşmesini kolaylaştırıyor.

Embriyo tıraşlama işlemi kimlere yapılır?

Embriyo tıraşlama (Assisted hatching) işleminin mikroenjeksiyon tedavisi alan tüm çiftlere yapılması gerekmez. Embriyo tıraşlama işleminin üremeye yardımcı tedavilerin başarı şansını artırdığı bilinen bir gerçektir. Bu alanda yapılan sayısız araştırmalardan alınan sonuca göre, bu yöntem aşağıda sıralanan durumlardan herhangi biri veya birkaçının varlığında başarı şansını artırmak için uygulanmalıdır. Embriyo tıraşlamanın işlemi;

  • 35 yaş üstü anne adaylarına,
  • Birkaç kez başarısız tüp bebek denemesi olan kadınlara,
  • Gebelik oluşmama sebebinin embriyo zarının kalınlığı olduğunun tespit edildiği kadınlara,
  • Dondurulmuş embriyoların çözülerek kullanıldığı kadınlara,
  • Embriyo zarı olan zona pellucidanın normalden daha kalın olduğunun tespit edildiği kadınlara,
  • Döllenme sonucunda beklenenden az embriyo elde edilebilen kadınlara,
  • Embriyo kalitesinin düşük olduğu kadınlara uygulanabilir, uygulanması başarı şansını artırır.

Uzmanlara göre yukarıda sıralanan şekilde sorunları ve olumsuz koşulları olan çiftlerde embriyo tıraşlama işlemi ile embriyonun rahme tutunmasını ve nihayetinde gebelik elde edilebilmesi mümkün olabilmektedir. Bu bağlamda başarı şansını artırabilmek için embriyo tıraşlama işleminin de denenmesi önerilir.

Embriyo tıraşlama işlemi nasıl yapılır?

Embriyonun dış zarı kalın olduğunda ve kendi kendine yırtılamadığı için embriyo dışarı çıkamadığında, rahme tutunamadığında embriyo tıraşlama yapılır. Bu sayede embriyo rahme transfer edildiğinde zardan çıkabilmesi, yani gebelik oluşma şansı artar. Embriyo tıraşlama, embriyonun dış zarında bir yırtık oluşturulması ya da zarın inceltilmesidir. Bunun için; kimyasal hatching, mekanik hatching ve lazer yardımıyla hatching yöntemleri kullanılabilir.

  • Kimyasal hatching; embriyo zarının üzerine zayıflatılmış bir asit solüsyonu
    püskürtülmesidir, detaylı bir gözlem altında yapılır ve embriyonun zarı gebelik için yeterince inceldiğinde biter.
  • Mekanik hatching; embriyonun dış zarından bir iğne geçirilir ve iğnenin üzerinde kalan kısım diğer bir iğne ile kesilir. Bu sayede embriyo zarı üzerinde bir yırtık oluşur ve embriyonun rahim duvarına tutunması kolaylaşır.
  • Lazer yardımı ile hatching; günümüzde en modern embriyo zarı delme yöntemidir. Lazer ışınları ile embriyo zarı üzerine atış yapılır ve bu şekilde zarda bir delik açılır. Lazer yönteminin günümüzde daha sık tercih edilir. Çünkü lazer sayesinde kimyasal ve mekanik sistemlerde zarda oluşabilecek bir hasar tamamıyla önlenmiş olur. Bu nedenle hem güvenlik açısından hem de uygulama süresinin kısa olması dolayısıyla embriyoların dış ortamda minimum süre kalmasını sağlaması da başarı getirir. Embriyoların dış ortama ne kadar az maruz kalırsa, başarı o kadar fazla olur.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.