Üreme çağı içindeki bir çift, korumasız cinsel ilişkiye girdiğinde gebelik beklentisi olmaktadır. Erkekten gelen spermin kadının yumurtalıklarından atılan yumurta hücresini döllemesi ve bunun sonucunda oluşan embriyonun kadının rahmine yerleşmesi durumunda gebelik başlamaktadır. Anne rahmine yerleşen döllenmiş yumurta ilk 8 hafta boyunca embriyo olarak, 8. haftadan doğuma kadar olan dönemde ise fetus olarak adlandırılır. Döllenme işlemi gerçekleştikten sonraki 5 – 6 gün içinde embriyo rahme yerleşebilmektedir. İşte embriyo, endometrium adı verilen rahim içi tabakaya yerleştiği andan itibaren kadının kanında HCG (human chorionic gonadotropin) adı verilen gebelik hormonu salgılanmaya başlar. Bu hormon embriyoyu çevreleyen hücreler tarafından salgılanmaktadır. Gebeliğin gerçekleşip gerçekleşmediğinin anlaşılması için yapılan testlerde de bu gebelik hormonu aranır, saptanmaya çalışılır. Ancak gebelik hormonu HCG, döllenme gerçekleşir gerçekleşmez bir anda testte görülecek kadar salgılanmaz, yavaş yavaş artarak salgılanır.

İşte gebeliğin rahme yerleşmesiyle birlikte, hamilelik süreci ilerledikçe kanda giderek artan Beta HCG, belli bir düzeyi aştıktan sonra idrarda da saptanabilir hale gelir. Gebelik hormonu önce kanda, sonra aradan zaman geçince idrarda tespit edilir.

Gebeliği tespit etmek için kandan yapılan gebelik testi de kandaki Beta HCG’nin miktarını ölçer. Hormon önce kanda kendini gösterdiği için aslında kadının adet daha gecikmeden, gebelikten şüphe edecek bir durum oluşmadan bile kan testi ile gebeliğin varlığı veya yokluğu anlaşılabilir.

Uzmanlara göre idrarda yapılan gebelik testi, hiçbir zaman kan testinin güvenilirliğine ulaşamaz. Bu bağlamda eğer kadının gebe olduğu idrar testinde anlaşıldıysa bu sonucun yanlış çıkma riski çok düşüktür. Çünkü gebelik hormonu idrarda saptanacak kadar arttıysa, gebelik gerçekleşmiştir. Aynı paralelde idrar testinde gebelik negatif çıktıysa, erken gebelik olasılığı göz önüne alınarak testin bir süre sonra tekrarlanması gerekir. Çok erken gebeliklerde, gebelik gerçekleştikten sonraki 1 – 2 gün içinde idrarda gebelik testi yapıldıysa, idrar testi gebeliği gösteremeyebilir. Bunun için idrar testinin negatif çıkması durumunda birkaç gün arayla tekrarlanması önerilir. Bu durum kan testi için çok söz konusu olmasa da, düşük bir ihtimalle yanılma payı olabilir.

Kanda gebelik testi çok hassastır!

Gebelik tespiti için kanda bakılan Beta HCG hormonu, idrar testinin saptayamadığı veya ultrason ile görülemeyen gebeliklerin tespitinde kullanılır. Bununla birlikte dış gebelik, düşük, mol gebeliği (üzüm gebeliği) gibi durumların teşhisinde ve takibinde de kullanılabilmektedir. Aslında kanda gebelik testi, günümüzün tıp teknolojisi imkanları doğrultusunda en hassas, en doğru sonuçları veren gebelik testidir.

İdrarda gebelik testi ilişkiden ne kadar sonra sonuç verir? 

Gebelik hormonu önce kanda, birkaç gün sonrasında idrarda kendisini göstermektedir. Bu bakımdan idrarda gebelik testi ilişkiden hemen sonraki günlerde doğru sonuç veremez. İdrarda gebelik testinin doğru sonuç verebilmesi için genellikle adet gecikmesi olana kadar beklemek önerilir. İdrarda gebelik testi negatif çıktığında birkaç gün bekleyip testi tekrarlamak önerilirken, pozitif çıktığı takdirde yanılma payı yok denilebilir.

İdrarda gebelik testi için neden beklemek gerekir?

İdrarda gebelik testinden en doğru sonucu alabilmek için adet gecikmesini beklemek önerilir. Çünkü idrarda gebelik testi; gebeliğe bağlı olarak oluşan HCG hormonunun anne kanından idrara geçmesi sonucu idrarda bu hormonun saptanması mantığına dayanır. Gebelik ise ancak ve ancak kadının yumurtlama zamanına yakın günlerde girilen ilişkiyle, bu dönemde kadın ve erkeğin üreme hücrelerinin birleşmesiyle oluşabilir. Yumurtlama gününe yakın bir dönemde gerçekleşmiş bir ilişkiyle gebelik oluşmuşsa bile bu gebeliğin rahme kadar ilerlemesi ve rahme yerleşmesi 5 – 6 gün kadar sürer. Döllenen yumurta rahme yerleştikten sonra gebelikten salgılanan HCG hormonu anne kanına geçer. Hatta daha da uzun bir süreç olarak; gebelik rahme yerleştikten sonra bu hormonun anne kanına ve oradan da annenin idrarına geçmesi de bir kaç gün sürüyor. Bütün bunlardan dolayı yumurtlama zamanına yakın girilen bir ilişkiden sonra gebelik oluşursa, bu gebeliğe bağlı salgılanan HCG hormonunun annenin idrarına geçmesi için neredeyse 10 – 15 gün kadar zaman geçmesi gerekiyor. Bu da düz bir hesapla kadının bir sonraki adet dönemine denk geliyor. Kısacası o ay gebelik oluşmuşsa gebelik hormonunun önce kana, oradan da idrara geçmesi bir sonraki adetin gecikeceği zamana denk geliyor. Bu bağlamda korumasız cinsel ilişkiye girilmişse idrarda gebelik testi için adetin gecikmesi beklenmelidir. Yapılan ilk idrar testinde gebelik çıkmazsa, sonucun güvenilirliğini arttırmak için 1 hafta sonra testin tekrarlanması iyi olur. Bu sayede ilk idrar testinde yaklaşık % 90 olan test güvenirliği ikinci testle birlikte % 95’lere kadar çıkar.

Unutulmamalıdır ki; idrarda gebelik testinin pozitif (gebelik var) göstermesi, negatif (gebelik yok) göstermesine göre çok daha güvenilirdir. Çünkü HCG hormonu vücutta idrarda tespit edilecek kadar arttıysa gebelik vardır, ancak ilk idrar testinde gebelik görünmüyorsa belki de HCG hormonu yeterince yükselmemiştir. Ancak testler her neyi gösterirse göstersin, her tür adet gecikmesinde doktora başvurmak gerekir. Zira testler gebeliğe işaret etse de, bu normal, sağlıklı bir gebelik olmayabilir, dış gebelik olabilir. Normal bir gebelikse de, hamilelik dönemi içinde yapılacaklar konusunda doktorun öneri ve tetkikleri hamileliğin gidişi açısından önemlidir. Ayrıca testte gebelik negatif çıkmasına rağmen, aslında gebelik söz konusu olabilir ya da adet gecikmesi gebelikten değil de, bir sağlık sorununun varlığından kaynaklanıyor olabilir. İşte tüm bunların öğrenilebilmesi için her tür adet gecikmesinde vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır.

İdrarda gebelik testi nasıl yapılır?

Üreme çağı içindeki bir kadının adeti geciktikten sonra idrarda kan testi yapılması önerilir. Bu testin adet gecikmeden önce yapılması, her hangi bir fayda sağlamaz, gebeliğin testte görülebilmesi için adet gecikmesi olması, hatta adet gecikmesinin üzerinden 4-5 gün kadar süre geçmesi daha sağlıklı sonuçlar getirir.

Bu durumda idrar testinin paketinden çıkan uygulama kılavuzu okunur ve temiz, kuru bir bardağa veya kaba idrar yapılmalıdır.

Gebelik testini düz bir zemine koyup üzerine iki damla idrar damlatılır. İdrarı damlatmak için damlalık genellikle gebelik testi paketinin içerisinden çıkar, çıkmazsa idrar kabının içinden çok küçük miktarda idrar dökülebilir. Burada idrar testin sonuç okuma alanına değil, sadece üzerinde işaretlenen bölüme damlatılmalıdır.

İdrar damlatıldıktan 2 – 5 dakika sonra sonucu görmek mümkündür. Sonuç okuma bölümünde tek çizgi belirirse gebelik yok, çift çizgi belirirse gebelik var anlamına gelir. Eğer çizgilerden bir tanesi daha soluk ise gebelik çok yeni olabilir.

Kanda gebelik testi nasıl yapılır?

Kanda gebelik testinde aç veya tok olmak sonucu etkilemez, günün her saatinde yapılabilir. Bu testin yapılması için de adet gecikmesini beklemek önemlidir. Zira daha önce gebeliği göstermeme olasılığı vardır. Kanda gebelik testinde normal kan tahlillerinde alındığı gibi az miktarda kan tüp içerisine alınır. Test sonucu genellikle 1-2 saat içinde öğrenilebilir. Sonucun 0 veya 0.01, 0.001 gibi gelmesi gebeliğin olmadığını gösterirken, sonucun 20 ve yukarıda bir değeri işaret etmesi gebeliğin var olduğunu gösterir.