Günümüzde kısırlık vakaları fazlaca arttığından, üremeye yardımcı tedavi yöntemlerine ihtiyaç ve ilgi de fazlalaşmıştır. Her geçen gün üremeye yardımcı tedavilerde yenilikler yapılmakta, yeni testler ve uygulamalarla üreme sağlığı iyileştirilmeye çalışılmaktadır. Neredeyse bir tane yumurta ve bir tane üreme hücresi olan her çiftin bebek sahibi olması olanağı artık doğmuş durumdadır. Doğal yolla gebelik elde edememek söz konusu olduğunda ilk olarak akla gelen tedavi olan tüp bebek tedavisi; çiftlere her geçen gün yeni yaklaşımlar, testler ve tedavi yollarıyla bebek sahibi olabilme imkanı sunuyor.

Üremeye yardımcı tedavi yöntemleri alanında geliştirilen yeni teknikler ve tedavi yolları sayesinde kısırlık artık çok da çaresiz bir sorun olmaktan çıkmış gibi görünüyor. Bu günün tıbbi şartlarında üremeye yardımcı tedavi yöntemleri arasında en başarılı sonuçlar alınabilen yöntem hiç kuşkusuz tüp bebek tedavisidir. Çünkü tüp bebek tedavisi bebek sahibi olabilme şansı çok düşük olan, doğal yolla gebelik elde edebilme olanağı hiç bulunmayan çiftler için uygun bir tedavi yöntemidir.

Tüp bebek tedavisinde kadın ve erkeğin üreme hücreleri ile vücut dışında, bir laboratuvarda kontrollü bir döllenme sağlanıyor ve elde edilen embriyo anne adayının rahminde tıbbi işlemlerle yerleştiriliyor. Yani doğal yolla gebelikte tamamen şans ve doğal döngüye bağlı olan bu durum, tüp bebek tedavisinde uzman doktorlar eliyle gerçekleştiriliyor. Bu anlamda kadında ve erkekte kısırlığa sebep olan çok sayıda olumsuz faktör tüp bebek tedavisi ile ekarte edilebiliyor. Eğer ilk tüp bebek tedavisi denemesi ile gebelik elde edilemezse yeni testler, muayeneler, tetkikler yapılarak başarısızlığa sebep olan etken ya da etkenler belirlenip ona uygun bir tedavi yolları denenerek gebelik mümkün olabiliyor. Bu amaçla son dönemde geliştirilen ve uygulanmaya başlanan EMMA ve ALICE testleri de tüp bebek tedavisinde başarısızlık sebeplerini tespit etme konusunda oldukça yardımcı olabiliyor. Çünkü EMMA ve ALICE testleri kadının rahim içi dokusunun incelenmesine, rahim haritası çıkarılabilmesine olanak tanıyor. Bu sayede elde edilen embriyonun rahim tarafından kabul edileceği en uygun zaman belirlenebiliyor.

EMMA ve ALICE testleri

Tüp bebek tedavisinde başarı oranı artırma amaçlı uygulanan EMMA ve ALICE testleri, anne adayının rahminin genel durumu belirlemeyi ve rahim dokusunu son derece detaylı bir şekilde inceleyebilmeyi mümkün kılmaktadır. Testlerden alınan sonuçlarda sağlıksız bir durum tespit edilirse rahim dokusu gebeliğe uygun hale getirmek amaçlı tedavi planlaması yapılabilir. Bu sayede de tüp bebek tedavisinde başarı oranı ciddi anlamda artırılabilir. Çünkü bu konuda yapılan klinik çalışmalarda rahim içinde farklı mikrop türlerinin olduğu tespit edilmiştir. İşte bu mikropların bazıları zararlı, bazıları ise gebeliğin oluşması ve devamı için yararlı mikroplardır. “Laktobasil” adı verilen rahim içindeki yararlı mikroplar, embriyonun rahim duvarına tutunmasını, burada sağlıklı bir şekilde büyümesini sağlamakta, zararlı mikroplar da tam tersi olarak embriyonun tutunmasını engellemektedir.

Daha yeni yeni uygulanmaya başlanan EMMA testi ile anne adayının rahmi içindeki laktobasil, yani gebeliğe faydalı mikrop yoğunluğu tespit ediliyor. Bu şekilde tüp bebek tedavisinin en önemli aşamalarından biri olan embriyo transferi için en doğru zamanın belirlenebilmesi mümkün olabiliyor. Çünkü en uygun zamanda yapılan embriyo transferi ile sağlıklı bir gebelik ve canlı bir doğum çok daha kolay oluyor. Tüp bebek tedavisinde embriyo transferinden önce rahmin iç dokusunda bulunan mikrobik çeşitlilik inceleniyor ve gebelik için uygun olmadığı tespit edilirse rahim iç dokusunu embriyo tutunması için uygun hale getirme amaçlı ekstra bir tedavi planlaması yapılıyor.

Tüp bebek denemelerinde başarısızlığın en önemli nedeni embriyonun sağlığının yeterli olmamasıdır. Bunun yanında başarısızlık sebepleri arasında ikinci sırada rahim içi dokusunun florasının da embriyoyu tutacak ve büyütecek kadar uygun olmaması gelir. Bu sebeple EMMA ve ALICE testleri sonucunda elde edilen verilere dayanılarak ihtiyaç duyulursa ekstra tedavi uygulanabilir ve rahim içi dokusunun en uygun olduğu dönemde embriyo rahme yerleştirilir. Bu sayede sağlıklı bir gebelik elde edilebilir. Çünkü EMMA ve ALICE testlerinden elde edilen sonuçlara dayanarak gebelik için uygun şekilde hazırlanmış olan bir rahim ortamı gebeliğin sağlıklı bir şekilde devamını mümkün kılabilmektedir.

ALICE testi

ALICE testi, yukarıda anlatıldığı gibi özellikle embriyonun rahme tutunmasıyla ilgili sorun olduğunda ve tekrarlayan düşüklerde uygulanır. Tüp bebekte embriyo transferinden önce ALICE testi yapılırsa gebelik şansı kesinlikle artmaktadır. EMMA ve ALICE testleri özellikle tekrarlayan düşükler ve başarısız tüp bebek denemeleri olan çiftlerde başarılı sonuçlar vermektedir.

ALICE testi ve tüp bebek

ALICE testi, kadının rahim dokusunu son derece detaylı bir şekilde incelenmesine olanak tanımaktadır. Zaten tüp bebek tedavi ile sağlıklı bir gebelik ve canlı doğum elde edebilmek hem sağlıklı bir embriyo hem de sağlıklı bir rahim ortamı ile mümkün olabilir. Çünkü embriyo rahme tutunabilecek kadar sağlıklı olmalı, rahim embriyoyu kabul edecek ve onun sağlıklı gelişimine olanak tanıyacak yapıda olmalıdır. EMMA testi rahim içindeki laktobasilleri, yani yararlı bakterileri ölçmekte, ALICE testi de rahim içerisindeki zararlı mikropların oranını tespit etmekte, yani aslında bu iki test birbirini tamamlayarak tüp bebek tedavisinin başarısını artırmaktadır.

Şimdiye kadarki tüp bebek tedavilerinde başarısızlıkların yaklaşık % 25’ine kronik endometrit sorunu, yani rahim iç zarında iltihap olması sorunu sebep oluyor. Bu bakımdan ALICE testi ile rahim içerisindeki iltihap sorunu saptanabiliyor ve bunu ortadan kaldırmaya yönelik antibiyotik, probiyotik tedavisi uygulanıyor. Böylelikle anne adayının rahmi artık embriyoyu kabul etmeye uygun hale gelip gebelik elde edilebiliyor.

ALICE testi nasıl yapılır?

ALICE testi; anne adayının adetinin 15. – 25. günleri arasında rahim içi dokusundan örnek alınarak biyopsi yapılması işlemidir. Rahimden alınan bu parça detaylı bir şekilde inceleniyor ve zararlı mikroplar olup olmadığı tespit ediliyor. Alınan dokunun DNA molekülleri içinde var olan mikrobik oluşumların analizi yapılarak sağlıklı bir rahimde olması gereken mikrobik dağılım ile karşılaştırılıyor, buna göre bir karar veriliyor.

ALICE testi hangi bilgileri verir?

ALICE testi, anne adayının rahim içi dokusunun incelenmesi ve oradaki zararlı oluşumların varlığının kontrol edilmesi işlemidir. Bu bakımdan ALICE testi ile rahim içinden alınan dokunun incelenmesi sayesinde anne adayının;

• Rahim içinde kronik endometrit sorununa neden olan bakterilerin olup olmadığı ve varsa miktarı öğrenilir.
• Kadında cinsel ilişkiyle bulaşan hastalıklarla ilişkili olarak ortaya çıkan genital patojenlerin olup olmadığı tespit edilir.
• Patojen bulunursa uygulanması gereken antibiyotik tedavisi hakkında bilgi ve fikir sahibi olunur, tedavi planlaması yapılır.

ALICE testi, tüp bebek tedavisinde başarı oranını ciddi anlamda artırabilecek bir testtir. Bu bakımdan da çok önemlidir. Test sonucunda tedavi gerektirecek bir durum tespit edilirse tedavi süreci uzman bir hekim tarafından planlanmalı ve yapılmalı, kadının ihtiyacına yönelik bir yol izlenmelidir.

Bu test ile patolojiye neden olan en yaygın 8 mikrobik dağılım belirlenmekte ve buna göre tedavi planlanmaktadır. Yine EMMA testi ile elde edilen mikrobik dağılım ile var olan rahim içi ortamı ayrıntılı olarak değerlendirilir ve de bozulmuş rahim içi mikrobiota tespit edilirse gerekli tedavi uygulanır.