Gebelikte 11. haftaya gelen anne adayları artık bu sürecin % 25’lik bölümünü tamamlanmış olur. Gebe kalalı 11 hafta geçtiğine göre artık düşük yapma riski bir hayli azalmış, hatta bu risk % 1’e düşmüştür. Zira bir tür doğal seleksiyon olan düşük riski sağlıksız gebeliklerde ilk 10 haftada içinde meydana gelmektedir. Bu bakımdan 11. haftaya gelen bir bebek için artık sağlıklı demek mümkündür.

11. haftada bebeğin kilosu ve boyu

Anne karnındaki bebek 10. hafta itibari ile artık embriyo döneminden çıkar ve fetüs dönemine girer, yani artık “bebek” diyebiliriz. Bu süreçte bebek, fiziksel ve zihinsel gelişimini hızla sürdürmektedir. 10. haftada ortalama 5 gram ağırlığında olan bebek bu hafta yaklaşık 8 grama kadar ulaşır. Ayrıca bebeğinizin kafa ile popo arasındaki uzunluğu da 4.4 – 6 cm civarındadır.

Gebeliğin 11. haftasında bebekte oluşan değişiklikler

Bebek anne karnında büyümeye devam ettikçe vücudunun hareketliliği de fark edilir düzeyde artar. Birkaç hafta geçtikten sonra anne adayı da bu hareketliliği net olarak hissedebilir. Ultrason muayenesinde de fark edileceği üzere bebeğin kafası hala vücudundan biraz daha büyüktür. Bu durum, 11. haftadan sonra yavaşlar ve yavaş yavaş normal boyutuna kavuşur. Bu hafta yine organlar gelişimini sürdürmektedir. Bu bağlamda gözün iris tabakası şekillenmeye ve karın dışında gelişen bağırsaklar karın içine doğru çekilmeye başlar. Bebeğin genital organı biraz daha belirgin hale gelir, ancak ultrason muayenesinde henüz kız mı, yoksa erkek mi olduğu bilinemez. Bu hafta bebeğin elleri yumruk haline gelir, diş etlerinin altında diş yerleri oluşmaya başlar. Bu süreçte bebeğin bazı kemikleri giderek daha çok güçlenirken, saçlar ve tırnaklar da gelişmeye başlar.

Gebeliğin 11. haftasına gelindiğinde bebeğin ruhsal dünyası da artık şekillenmeye başlar. Bebek daha anne karnındayken bebeğin 5 duyusu oluşur. Yani bebekte tat alma, dokunma, işitme, görme ve dokunma duyuları, rahim içerisinde oluşmaktadır. Bu duyulardan ilk olarak gelişen ise, tat alma ve dokunmadır. İşte gebeliğin 11. haftasından itibaren bebek rahim içerisine dokunarak, yaşadığı ortamı tanımaya çalışır.

Gebeliğin 10. haftasına kadar bebeğin düşme riski anne adaylarını endişelendirir. Ancak gebeliğin 11. haftasına gelindiğinde düşme riski yok denecek kadar azalmıştır. Gebeliğin ilk 10 haftası bunun yanında bebek gelişiminde en kritik ve en hassas dönemdir. Bebeğin özellikle de ilaç ve toksin maddelere karşı en hassas olduğu dönem ilk 10 haftalık süreçtir. Bu hafta itibariyle bebeğin organ ve dokularının gelişimindeki en kritik süreç bitmiş ve 11. haftadan doğuma kadar olan fetal dönem başlamıştır.

11. hafta fetal dönemin ilk haftasıdır ve bu hafta içinde bebek ve anne rahmi arasında kan dolaşımı başlar, plasenta, yani bebeğin eşi görevine başlar. Bebeğin diğer bazı organları da yine bu haftayla birlikte işlevlerini gerçekleştirebilir. Bu organlar; kalp, damar sistemi, beyin, sinir sistemi, iskelet sistemidir. Tüm bunlardan dolayı bebek 11. haftadan sonra hızlı büyüme ve olgunlaşma sürecine girer, doğum için hazırlanır. Bu sebeple de artık bebek ultrasonda daha net görülebilir.

Gebeliğin 11. haftasında anne adayında görülen değişiklikler

11. haftaya girildiğinde bebek artık fetüs dönemine girdiği için anne adayının mide bulantılarında daha belirgin bir azalma olur. Bundan dolayı da anne de iştahın artar ve daha fazla yiyip kilo almaya başlar.

Bu hafta anne adayları belinde ve sırtında ağrılar hissedebilir, uykuda bile ayak ve bacaklarda kramp hissedilir. Bu süreçte hormon değerlerinin artması ve değişmesi sonucu baş ağrıları sıklaşabilir. Yine hormonsal değişimler mide ekşimesine de sebep olabilir. Anne adayının memelerinde hassasiyet, kabızlık, sinirlilik, yorgunluk, mide ekşimesi, sabah bulantıları, duygu karmaşası da yine bu sürecin belirgin şikayetleri arasındadır.

Gebelik süreci hızla ilerliyordur ve anne adayları çok yakında haftada 1 kilo almaya başlar. Kilo aldıkça da, bu kilolar göğüslere ve kalçalara dağılır. Anne adaylarının hissettiği halsizlik ve uyku eğilimi bu hafta da devam edecektir. Yaşanan bu yoğun halsizlikler daha çok gebeliğin ortalarına kadar sürer.

Anne adaylarının rahmi bu hafta da büyümesini sürdürür ve o büyüdükçe hamilelik de daha belirgin hal almaya başlar. Ancak hamileliğinizin tam olarak belirginleşmesi 3. ayı bulur. 1 – 2 hafta daha geçtikten sonra anne adaylarının karnındaki şişlik daha belirgin hale gelir. Şöyle ki; gebelik öncesinde 70 gram ağırlığında olan rahim, gebelik ilerledikçe büyür ve doğumda tam 1 kilogram ağırlığa ulaşır. Hatta gebeliğin sonunda rahmin hacmi hamilelik öncesine oranla bin katı kadar bir artış yaşar.

Gebeliğin 11. haftasında beslenme düzeni

Gebeliğin 11. haftasında artık mide bulantıları ve kusmalar gittikçe azalmış ve dolayısıyla da iştah bir hayli artmıştır. İşte artık kilo alımı hızlanacağı için anne adayları kesinlikle kalorili ve yağlı yiyeceklerden uzak durmalılar. Bu bağlamda anne adayları dengeli ve sağlıklı beslenmeye özen göstermeliler.

Gebeliğin 11. haftası itibariyle sırt ve bel ağrısı şikayetlerini azaltmak ve özellikle de bacak kaslarınızda yaşanan krampların önüne geçmek adına potasyum yönünden zengin besinler tüketilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda; muz, kuru kayısı, kuru üzüm, avokado, incir tüketmek iyi gelir.

Gebeliğin 11. haftası itibariyle anne adayları daha rahat kilo alacağı için besleyiciliği düşük, kalorisi yüksek gıdalardan tüm gebelik boyunca uzak durmalılar. Bu sayede hem gebeliği en az kilo ile tamamlamak hem de alınan kiloları doğum sonrasında daha kısa sürede vermek mümkün olacaktır. Bazı anne adaylarının vücutları, normalden daha fazla su tutma eğilimindedir. Bu bakımdan hamilelik süresince öğün atlamamaya, uzun süre aç kalmamaya ve öğünlerde çok fazla aşırı yemek yiyerek mideyi şişirmemeye özen göstermek gerekiyor. Bu süreçte özellikle kalsiyum ihtiyacı da artar. Bu sebeple de kalsiyum bakımından zengin olan; pastörize edilmiş günlük, şişe süt, ev yoğurdu, peynir çeşitleri, sardalye ve taze badem tüketmek önerilir.

İkili tarama testi

Gebelik hızla ilerliyor, bebek büyüyor ve bu süreçte gebeliğin seyrini kontrol etmek için de belli haftalarda bazı testlerin yapılması gerekiyordur. Bu testlerden biri de 11-14 haftalar arasındaki Down Sendromu taramasıdır. Bu testte ultrason muayenesiyle bebeğin ense kalınlığı, yani cilt altı dokusunda toplanan sıvı kalınlığı ölçülür ve anne kanında gebeliğe özgü plasenta ile ilgili protein A ve serbest beta-HCG ölçümü yapılır. Ayrıca bebeğin anatomik olarak kontrolü ile Down Sendromu risk hesaplaması yapılır.

Gebelikte egzersiz

Gebelik ilerledikçe anne adayının sırt ve bel ağrıları şikâyetleri yoğunlaşır. Bu sebeple de daha erken dönemlerden itibaren basit ve zorlamayan bazı basit egzersizlerle, bedeni güçlendirmek ve gevşetmek önemlidir. Egzersiz yapan anne adayları daha sakin ve enerjik olacağı için egzersizin duygusal durumu da katkısı olur. Düzenli olarak yapılan egzersizler sayesinde anne adayları kendini daha iyi hisseder. Bu bağlamda düzenli olarak yürüyüş yapmak ve yüzmek en faydalı egzersizler olacaktır. Hamileliğin erken dönemlerinden başlanarak yapılan spor, hem alınan kiloların yağa dönüşmesini önler hem de kolay doğum yapmaya yardım eder.